بانوان در 13 استان نمي‌توانند روي «صحنه» بروند
ورود زنان روي «سن» ممنوع
سحر آزاد
زنان نوازنده پشت چراغ‌قرمز ايستاده‌اند. معلوم نيست چه زماني قرار است چراغ سبز براي آنها روشن شود. حلقه حضور بانوان نوازنده در شهرستان‌ها هرروز تنگ‌تر مي‌شود و بر اساس يك‌قانون نانوشته آنها اجازه حضور روي سن را ندارند. بر اساس اين قانون زن‌ها تنها بايد تماشاگر كنسرت باشند و اجازه‌اي براي نوازندگي يا همخواني در كنسرت‌هاي عمومي شهرستان‌ها به آنها داده نمي‌شود.
خرداد سال جاري «شرق» گزارشي از ممانعت حضور زنان نوازنده در اصفهان منتشر كرد. بر اساس اين گزارش بيش از يك‌دهه است كه طبق يك‌قانون نانوشته حضور زنان نوازنده در اجراهاي زنده موسيقي در اين شهر ممنوع است و گروه موسيقي در صورتي مي‌تواند مجوز برگزاري كنسرت دريافت كند كه هيچ نوازنده زن يا همخوان زني در گروه حضور نداشته باشد.
اين موضوع البته از ديد چهره‌هاي موسيقي به‌دور نمانده و آنها به صورت فردي اعتراض خود را به اين مساله ابراز كرده‌اند. عليرضا قرباني، خواننده اركستر ملي قبل از اجراي كنسرت خيريه كه در بهار سال جاري برگزار كرد، در اعتراض به حذف شش‌نوازنده زن گروهش گفته بود: «همه آنها خواهران خودمان هستند. اين خانم‌ها در عرصه‌هاي زندگي كار مي‌كنند و در اداره، كارخانه و در صحنه‌هاي اجتماعي مشاركت صددرصد جدي دارند. اينكه چطور مي‌توانيم آنها را از موسيقي حذف كنيم به نظر من يك‌مقدار برخورنده است و جاي تفكر و اعتماد بيشتري دارد.» سال گذشته نيز سالار عقيلي، سرپرست گروه «قمر» در اولين اجرايش در اصفهان اظهار كرد: «اولين‌بار است كه ما در اصفهان كنسرت برگزار مي‌كنيم چراكه تلاش‌هاي گذشته ما به هدف نرسيد، اما يك‌اتفاق نادر هنوز من را در شوك، نگه داشته است چون من نتوانستم گروهم را كامل در اختيار داشته باشم. به من گفته شد كه بانوان در اصفهان نمي‌توانند روي سن، بنوازند.»
محمد قطبي، مديركل فرهنگ و ارشاد استان اصفهان در واكنش به ممنوعيت حضور زنان عنوان كرده بود: «وقتي از يك‌خواننده براي برگزاري كنسرت در اصفهان دعوت مي‌شود، بايد خودش را با شرايط اصفهان هماهنگ كند. تاكنون نيز اين موضوع سبب بروز مشكلي نشده است چراكه طبق آمار سال گذشته 212كنسرت در اصفهان مجوز اجرا دريافت كردند كه از اين تعداد، تنها بين 10الي 12 كنسرت مربوط به گروه‌هاي خارج از استان و بقيه مجوزها متعلق به گروه‌هاي استاني بوده است.»
اما بعد از انتشار اين مطلب گزارش‌هاي ديگري از جلوگيري از حضور نوازندگان زن در شهرستان‌ها انتشار يافت. هرچند جرقه اوليه آن از اصفهان زده شد. اما ايسكانيوز به‌نقل از حسين عليزاده، نوازنده تار و آهنگساز از شيوع اين مساله در بسياري از شهرستان‌ها خبر داد: «در گذشته تنها در چندشهر، خانم‌ها اجازه حضور روي صحنه نداشتند اما در حال حاضر تقريبا در بسياري از شهرها گفته شده در گروه، نوازنده خانم نباشد. اخيرا در كنسرتي كه با گروه هم‌آوايان در گرگان اجرا كرديم نيز اين مساله مطرح شد و اين رويكرد در طول زمان، منجر به حذف بانوان از عرصه موسيقي مي‌شود. همه اعضاي گروه، با موسيقي زندگي مي‌كنند و از اين راه امرار معاش مي‌كنند. در اين شرايط، هم مساله اقتصادي مطرح است و هم مساله معنوي.» اين خبرگزاري همچنين از ادامه اين روند در 13استان كشور خبر داده است: «برخي از تهيه‌كنندگان موسيقي و موسيقيدانان گفتند كه چندوقتي است
بر‌اساس يك‌قانون نانوشته حضور زنان نوازنده در اجراي زنده موسيقي در بعضي شهرها از قبيل اصفهان، تبريز، اروميه، زنجان، گرگان، تمامي شهرهاي استان خراسان، برخي از شهرهاي خوزستان و... ممنوع است و گروه‌هاي موسيقي اجازه استفاده از هيچ نوازنده زن يا همخوان زني را در گروه ندارند.»
با اين‌حال حذف زنان از گروه‌هاي موسيقي موضوعي نيست كه مورد قبول دفتر موسيقي وزارت ارشاد باشد. پيروز ارجمند، مديردفتر موسيقي وزارت ارشاد در نخستين نشست مطبوعاتي خود به پيگيري اين موضوع اشاره كرده و گفته بود اقداماتي در حال انجام است. او در مورد تازه‌ترين پيگيري‌هايي كه تاكنون انجام شده، به «شرق» گفت: «وقتي بانوان با حجاب و رعايت موازين شرعي و عرفي در يك فضاي سالم كه مردان هم در همان فضا فعاليت مي‌كنند، حضور دارند، ممانعتي براي حضور آنها روي سن وجود ندارد. ما محدوديت شرعي در اين زمينه نداريم و بر اساس كدام قانون شرعي زناني كه تمام شوونات اسلامي را رعايت مي‌كنند، براي نوازندگي و اجراي موسيقي مشكل دارند؟»
او با بيان اينكه اينها زنان، مادران و دختران سرزمينمان هستند، افزود: «اين نوع تفكيك جنسيتي و مستثنا‌كردن زنان، با سياست‌هاي وزارت ارشاد منافات دارد و اگر در شهرستان‌ها زنان براي حضور روي سن مشكل دارند، مربوط به ديدگاه وزارت ارشاد نيست بلكه در ارتباط با نهادهاي ديگر است. به همين دليل ما به‌دنبال شنيدن سخنان آنها هستيم و مي‌خواهيم بدانيم بر اساس كدام مستندات جلو شركت زنان در گروه‌هاي موسيقي گرفته مي‌شود.»
ارجمند در ادامه به طور مشخص به اصفهان اشاره كرد: «اصفهان از جمله استان‌هايي است كه به‌صورت مستقيم و علني بيان كرده كه از حضور زنان روي سن جلوگيري مي‌كند. من در سفري كه روز سه‌شنبه، 11شهريور(امروز) به اين استان انجام مي‌دهم به ديدار مسوولان فرهنگي و هنرمندان اين شهر مي‌روم و يكي از موضوع‌هايي كه قرار است درباره آن گفت‌وگو كنيم، حضور زنان روي سن است.»
او ادامه داد: «در برخي از شهرستان‌ها به‌صورت علني عنوان نمي‌شود كه چنين موضوعي صحت دارد و ما هم تا قبل از گزارش روزنامه «شرق» از اجراي چنين قانون نانوشته‌اي به صورت گسترده در جريان نبوديم اما حالا در حال پيگيري آن با مسوولان شهرستان‌ها هستيم و توافقاتي هم در برخي از شهرستان‌ها صورت گرفته است.»
به‌گفته ارجمند حضور بانوان در عرصه موسيقي دو جنبه دارد؛ جنبه اول به اجراي كنسرت بانوان براي بانوان برمي‌گردد و سالن‌هايي كه از اين لحاظ مشكل نداشته باشند، براي برگزاري كنسرت بانوان در نظر گرفته مي‌شوند همچنان‌كه اين سالن‌ها درحال حاضر در تهران به پنج‌سالن افزايش پيدا كرده است.
او در ادامه جنبه دوم حضور زنان در موسيقي را فعاليت در گروه‌ها و در كنسرت‌هاي عمومي دانست: «اگر جلو حضور زنان نوازنده را بگيريم، بخشي از عنصر خلاقه بانوان را ناديده گرفته‌ايم. شك نداريم اقوام ايراني در مورد مباحث مذهبي و ديني حساس هستند اما همين اقوام در فعاليت‌هاي آييني خود حضور زنان و مردان را در كنار هم دارند. اين آيين‌ها از ساليان دراز در فرهنگ ما ريشه دارند و حالا مي‌توانند در شهرها هم با رعايت ضوابط و عرف جامعه اجرا شوند. ما نيز در مورد محتوا و شكل اجرايي اين فعاليت‌ها نظارت كافي را داريم.»
لينك خبر : http://sharghdaily.ir/?News_Id=42694