اولين گزارش سراسري حقوق و دستمزد در ايران منتشر شد. در اين گزارش ميزان دريافتي ماهانه متخصصان و مديران كشور در 23 گروه شغلي به تفكيك سابقه كار و رده سازماني ارائه شده و تاثير نوع شركت، تحصيلات و نوع دانشگاه بر دريافتي شاغلان ارزيابي شده است. در اين گزارش با بررسي درآمد رده‌هاي مختلف شغلي به مقايسه اين دريافتي‌ها در حوزه‌هاي دولتي، خصوصي و عمومي پرداخته شده است.
روزنامه دنياي اقتصاد: اولين گزارش سراسري حقوق و دستمزد كشور منتشر شد. در اين گزارش ميزان دريافتي ماهانه متخصصان و مديران كشور در 23 گروه شغلي به تفكيك سابقه كار و رده سازماني ارائه و تاثير نوع شركت، تحصيلات و نوع دانشگاه بر دريافتي شاغلان ارزيابي شده است. طبق اين آمار، بين حداقل و حداكثر دريافتي افراد در هر رده سازماني تفاوت 200درصدي قابل مشاهده است.

اين گزارش نتيجه ارزيابي دستمزد ماهانه 29 هزار نفر از جامعه متخصصان كشور در بهمن 92 بوده و هدف آن آگاهي كارفرمايان، مديران و كارشناسان از ميزان حقوق و دستمزدهاي رايج در گروه‌هاي شغلي مختلف است.  اولين گزارش حقوق و دستمزد كه از سوي سايت استخدامي ايران (ايران تلنت)، منتشر شده خالص دريافتي در هر گروه شغلي، براي سه رده كارشناس، سرپرست و مدير ارائه كرده و در هر رده شغلي، ميزان دريافتي افراد به تفكيك سابقه كار مشخص شده است. اطلاعات ارائه شده، متوسط دريافتي در جامعه و همچنين بازه رايج آن را نشان مي‌دهد. به‌عنوان مثال در سال 92 يك مدير مالي در تهران با سابقه كاري بين 7 تا 15 سال، ماهانه به‌طور متوسط 30 ميليون ريال دريافتي داشته كه اين مبلغ در موارد مختلف بين 15تا 53 ميليون ريال متغير بوده است.

نتايج اين گزارش نشان مي‌دهد كه دريافتي افراد براي يك سمت مشابه در شركت‌‌هاي مختلف تفاوت‌هاي چشمگيري دارد به گونه‌اي كه كارشناسان، در شركت‌هاي حسابداري و حمل‌ونقل كمترين دريافتي و در بانك‌ها و شركت‌هاي نفت و گاز بيشترين دريافتي را دارند.  در حاشيه اين گزارش، متغيرهاي اثرگذار بر سطح درآمد افراد نيز بررسي شده است. درحالي‌كه سابقه كار و رده سازماني دو پارامتر اصلي و تعيين‌كننده سطح حقوق در شركت‌ها محسوب مي‌شوند. آمارها نشان مي‌دهد كه عوامل ديگري نظير نوع شركت، سطح تحصيلات و نوع دانشگاه نيز بر دريافتي افراد تاثيرگذار بوده‌اند.

خارجي‌ها بيشتر مي‌پردازند

در بخشي از اين گزارش حقوق ماهانه كاركنان شركت‌هاي خارجي فعال در ايران مورد بررسي و سطح دريافتي آنان نسبت به شركت‌هاي مشابه ايراني مورد مقايسه قرار گرفته است. بر اين اساس دريافتي ماهانه در شركت‌هاي خارجي فعال در ايران به‌طور متوسط 33درصد بالاتر از عرف بازار است و در بعضي سمت‌ها، متوسط اين اختلاف به 50درصد نيز مي‌رسد. اين موسسه در ادامه گزارش خود حقوق و دستمزد افراد از نظر سطح تحصيلي را نيز مورد بررسي قرار داده است. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد كه دريافتي افراد با تحصيلات فوق ليسانس به‌طور متوسط 17درصد بالاتر از افراد با تحصيلات ليسانس است.

غربت زنان و دانشگاه آزاد

اين گزارش نشان مي‌دهد كه دريافتي فارغ‌التحصيلان دانشگاه‌هاي دولتي به‌طور متوسط 17 درصد بالاتر از فارغ‌التحصيلان دانشگاه‌هاي آزاد است. به‌عنوان مثال كارشناس نرم افزار فارغ‌التحصيل از دانشگاه‌هاي دولتي حدود 37درصد حقوق بيشتري نسبت به همان فارغ‌التحصيل از دانشگاه آزاد دريافت كرده است. در ادامه اين تحقيق دريافت دستمزد بر اساس جنسيت مورد توجه قرار گرفته كه طبق آمار به دست آمده متوسط دريافتي خانم‌ها در سمت‌هاي مشابه نسبت به آقايان 23 درصدكمتر است. به‌عنوان مثال ميزان دريافتي مدير خريد، مهندس عمران، منشي و مسوول دفتر و مهندس برق خانم به ترتيب 37، 36، 26 و 23درصد كمتر از آقاياني است كه در همين پست مشغول به كارند. به گفته برخي مديران از جمله دلايل اين تفاوت، مذاكره بيشتر آقايان در مورد سطح درآمدشان يا در بعضي موارد ساعات حضور بيشترشان در محل كار است.

افزايش درآمدها كمتر از تورم

در بخش ديگري از اين گزارش متوسط افزايش درآمد در سال 92 مورد بررسي قرار گرفت كه بر اساس آن متوسط افزايش درآمد در شركت‌هاي دولتي 20درصد و در شركت‌هاي خصوصي 23درصد و در شركت‌هاي خارجي فعال در ايران 22درصد بوده است و تنها درصد كمي از افراد افزايش درآمدي بالاتر از نرخ تورم را تجربه كرده‌اند. نرخ تورم در 12 ماه منتهي به اسفند پارسال حدود 35درصد بوده است.  افزايش حقوق با تغيير سمت يا تغيير شغل بخش ديگري از اين گزارش پژوهشي است. بر اساس بررسي‌هاي صورت گرفته از 10 هزار و 120 نفر از افرادي كه شغل خود را در سال 92 تغيير داده‌اند، اين افراد با تغيير سمت در مقايسه با تغيير شركت، به‌طور متوسط افزايش درآمد بيشتري را تجربه كرده‌اند. اين افراد با ادامه كار در همان شركت قبلي 21درصد افزايش درآمد داشته‌اند اما با حضور در سمت جديد يا شغل جديد به ترتيب با 29 و 27درصد افزايش درآمد مواجه بوده‌اند.

 مهندسان چقدر حقوق مي‌گيرند؟

در ادامه اين گزارش بازه حقوق و مزاياي دريافتي برخي مشاغل نيز مورد بررسي قرار گرفته است. بر اين اساس منشي و مسوول دفتر به‌طور متوسط 800هزار تومان دريافتي داشته‌اند و حقوق آنان بين 500 تا يك ميليون و 300 هزار تومان در نوسان بوده است.  دريافتي متوسط ماهانه متخصصان مالي، حسابداري و حسابرسي در سطح كارشناسان، سرپرستان و مديران نيز به ترتيب 10، 14 و 30 ميليون ريال بوده است. بررسي حقوق و دستمزد مهندسان نيز نشان مي‌دهد كه مهندسان صنايع، برق و الكترونيك در سه سطح كارشناسي، سرپرستي و مديريتي ماهانه به‌طور متوسط 12، 15 و 22 ميليون ريال دريافتي داشته‌اند. مهندسان مكانيك و هوا و فضا نيز در اين سه سطح 12، 16 و 5/ 23 ميليون ريال حقوق در طول يك ماه دريافت كرده‌اند.

اين گزارش حكايت از آن دارد كه مهندسان عمران در سطوح كارشناسي، سرپرستي و مديريتي 12، 17 و 25 ميليون ريال حقوق دريافت كرده‌اند و مهندسان نفت، گاز و پتروشيمي نيز در اين سه سطح به‌طور متوسط 15، 22 و 40 ميليون ريال دريافتي داشته‌اند. در سال‌هاي اخير، مديران و همچنين متخصصان منابع انساني، همواره وجود نداشتن مرجعي براي ارزيابي حقوق و مقايسه آن با دستمزدهاي رايج كشور را از مشكلات ساختاري بازار كار ايران برشمرده‌اند. شفاف نبودن سطح دستمزدها براي كارفرمايان مشكلاتي همچون از دست دادن نيروهاي توانمند و در نتيجه آن تحميل هزينه‌هاي قابل توجه به سازمان، پرداخت خارج از عرف يا در مواردي نارضايتي كاركنان را به همراه مي‌آورد. از طرف ديگر براي كاركنان و كارجويان موجب از دست دادن موقعيت‌هاي شغلي، در برخي موارد تحمل شرايط كاري خارج از عرف يا عدم تمركز روي مسير شغلي دلخواه مي‌شود.  گزارش كامل ارزيابي حقوق و دستمزد ايران تلنت در سال 1392 روي وب ‌سايت IranTalent.com در دسترس است و كاربران مي‌توانند با مراجعه به آن اطلاعات مربوط به ميزان دريافتي در هر شغل را به تفكيك سابقه و رده سازماني مشاهده كنند.